
YENİ ÇALIŞMA MODELLERİ ÜZERİNE AÇIKLAMALAR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Çalışma hayatında yeni modellerin ortaya çıkması kaçınılmaz. Birincisi esnek çalışma ve hibrit modellerin yaygınlaştırılması yönünde çalışmalarımız olacak” diyor. Milyonlarca çalışanın yaşamını doğrudan etkileyen esnek çalışma modelleri için kapsamlı bir yasal düzenleme hazırlanıyor. Bu değişiklikler, özellikle bilgi teknoloji, finans, eğitim ve hizmet sektöründe çalışanları kapsıyor ve iş hukuku, sosyal güvenlik ve sendikal haklar konusundaki mevcut boşlukları gideriyor.
Bu çerçevede, çalışma saatleri, bireysel sözleşmeler, meslek hastalıkları ve sosyal güvenlik hakları yeniden değerlendiriliyor. CNBC-e’nin haberine göre, esnek çalışma modellerine geçiş yapan çalışanların hak kaybı yaşamaması için yeni güvenceler getirilmesi planlanıyor.
MOTO KURYELER İÇİN YENİ DÜZENLEMELER
Pandemi sonrası hızla artış gösteren moto kuryeler için sosyal güvenlik haklarında önemli değişiklikler söz konusu olacak. Şu an için sigortalarını Bağ-Kur kapsamında yatıran moto kuryelerin iş kazası durumunda hangi sigorta koluna tabi olacakları netleştirilecek. Mevcut durumda, işveren bağımlılığı olan moto kuryelerin sigortalarının işverene bağlı olarak yatırılması gerekmekte, ancak bu konuda yasal boşluklar var. Yapılan düzenlemeyle, kuryelerin iş kazası ve meslek hastalıkları kapsamındaki hakları güvence altına alınacak.
EVDEN ÇALIŞANLAR İÇİN YENİ TANIMLAR
Uzaktan çalışanlar için de önemli değişiklikler bekleniyor. Evde meydana gelen kazaların hangi durumlarda iş kazası olarak kabul edileceği belirlenecek. Örneğin, bilgisayar başında çalışırken sandalyesinden düşerek yaralanan bir çalışan, iş kazası sayılabilecek. Ancak mevcut yasalar bu konuyu netleştirmediğinden belirsizlik hâkim. Yeni düzenlemeyle bu tür durumlar yasalar çerçevesinde güvence altına alınacak.
ÇALIŞMA SAATLERİNDE ESNEKLİK
Esnek mesai ve uzaktan çalışma modelinin yaygınlaşması ile birlikte çalışma saatleri de yeniden düzenlenecek. Yeni düzenleme ile;
Kadın çalışanlar,
Eğitimine devam eden gençler,
Dezavantajlı gruplar için çalışma saatlerinde esneklik sağlanacak.
Özellikle nüfus artışı ve doğurganlık hızındaki düşüşü önlemek amacıyla, çalışan kadınlara yönelik kreş imkanları artırılacak, doğum teşvik edilecek ve kadınların işgücünden kopmadan çalışabilmeleri için yeni haklar getirilecek.
Esnek çalışanların prim gün sayısı, analık yardımı ve sosyal haklara erişimi ile ilgili mevcut sorunlar giderilecek. Çalışanların, İŞKUR’un mesleki eğitim programlarından faydalanmaları sağlanacak ve bu kişilere özel bir veri tabanı oluşturulacak. Ayrıca, esnek çalışanlar ile tam zamanlı çalışanlar arasındaki hak farklarının ortadan kaldırılması için denetim mekanizmaları güçlendirilecek.
EŞİT MUAMELE İLKESİ
Vedat Işıkhan, yeni düzenlemelerin “eşit muamele ilkesini” esas alacağını belirtiyor. Uzaktan, kısmi ve vardiyalı çalışma gibi yeni nesil çalışma biçimleri hem İş Kanunu’nda hem de yönetmeliklerde netlik kazanacak. Böylece, tüm esnek çalışanlar,
Yıllık ücretli izin,
Hafta tatili,
Günlük dinlenme süresi,
Kreş desteği gibi haklardan eşit şekilde yararlanacak.
ESNEK ÇALIŞMADA HAK KAYBI YAŞANMAYACAK
Yapılacak düzenleme ile tam zamanlı çalışanların temel hakları güvence altına alınacak ve hak kaybı yaşanmaması sağlanacak. İş Kanunu’nda bulunan “emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz” hükmüne aykırı uygulamaların önüne geçilecek. Böylelikle, esnek çalışanların tam zamanlı çalışanlarla eşit şartlarda haklara sahip olması sağlanacak.
Yeni düzenlemelerle birlikte;
✔ Esnek ve hibrit çalışanların sosyal hakları güçlendirilecek,✔ Uzaktan çalışanların iş kazası ve meslek hastalıkları kapsamı netleştirilecek,✔ Moto kuryelerin sigorta durumu açıklığa kavuşacak,✔ Kadın çalışanlara özel teşvikler getirilecek,✔ Esnek çalışma modeli yasal güvence altına alınacak.
Çalışma hayatında önemli değişikliklere yol açması beklenen bu düzenlemelerin yakın zamanda yasalaşması öngörülüyor.