
ÇALIŞMA YAŞAMINDA YENİ MODELLER GELİYOR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Çalışma hayatında yeni modellerin ortaya çıkması kaçınılmaz. Birincisi esnek çalışma ve hibrit modellerin yaygınlaştırılması yönünde çalışmalarımız olacak” diye belirtiyor. Milyonlarca çalışanın yaşamını doğrudan etkileyecek esnek çalışma modelleri için kapsamlı bir yasal düzenleme hazırlanıyor. Bu değişiklikler, bilişim, finans, eğitim ve hizmet sektörlerinde çalışanları kapsıyor ve iş hukuku, sosyal güvenlik, sendikal haklar konularında mevcut boşlukları doldurmaya yönelik olacak.
MOTO KURYELER İÇİN YENİ GÜVENCELER GETİRİLİYOR
Pandemi sonrası artan moto kuryeler için sosyal güvenlik haklarında dikkate değer değişiklikler yapılacak. Şu anda Bağ-Kur kapsamında sigortalarını ödeyen moto kuryelerin iş kazası durumunda hangi sigorta koluna tabi olacağı belirlenecek. Mevcut durumda, işverene bağımlı olan moto kuryelerin sigortalarının işveren tarafından yaptırılması gerekiyor, fakat bu konuda yasal boşluklar mevcut. Yapılacak düzenlemeyle kuryelerin iş kazası ve meslek hastalıkları kapsamındaki hakları güvence altına alınacak.
EVDEN ÇALIŞANLAR İÇİN İŞ KAZASI TANIMI DEĞİŞECEK
Dijital platformlarda uzaktan çalışanlara yönelik de önemli yenilikler yolda. Evde meydana gelen kazaların hangi koşullarda iş kazası sayılacağı netleştirilecek. Örneğin, bilgisayar başında çalışırken sandalyesinden düşen bir çalışanın durumu iş kazası sayılabilir. Mevcut yasalar bu durumu tanımlamasa da, yeni düzenleme ile bu belirsizlikler çözülecek.
ÇALIŞMA SAATLERİNDE ESNEKLİK DEĞİŞİKLİĞİ
Esnek mesai ve uzaktan çalışma modeli ile birlikte çalışma saatleri de gözden geçirilecek. Yeni düzenleme ile; kadın çalışanlar, eğitimine devam eden gençler ve dezavantajlı gruplar için çalışma saatlerinde esneklik sağlanacak. Özellikle nüfus artışı ve doğurganlığın azalmasını önlemek için çalışan kadınlara yönelik kreş imkanları artırılacak ve doğum teşvikleri sağlanacak.
PAYLAŞIMLI HAKLAR VE GÜVENCELER ARTACAK
Esnek çalışanların prim gün sayısı, analık yardımı ve sosyal haklara erişimi ile ilgili mevcut sorunların çözülmesi amaçlanacak. İŞKUR’un mesleki eğitim programlarından yararlanmanın yolu açılacak ve bu çalışanlar için özel bir veri tabanı oluşturulacak. Ayrıca, esnek ile tam zamanlı çalışanlar arasındaki hak farklarını ortadan kaldırmak için denetim mekanizmaları güçlendirilecek.
EŞİT MUAMELE İLKESİ GÜVENCE ALTINA ALINIYOR
Vedat Işıkhan, yeni düzenlemelerin “eşit muamele ilkesini” esas alacağını vurguluyor. Uzaktan, kısmi ve vardiyalı çalışma gibi yeni nesil çalışma biçimlerinin hem İş Kanunu’nda hem de yönetmeliklerde netleşeceği belirtiliyor. Tüm esnek çalışanlar; yıllık ücretli izin, hafta tatili, günlük dinlenme süresi ve kreş desteği gibi haklardan eşit şekilde yararlanacak. Ayrıca, tam zamanlı çalışmadan esnek veya hibrit modele geçen çalışanların kazanılmış hakları korunacak.
ESNEK ÇALIŞANLAR HAK KAYBINI YAŞAMAYACAK
Yapılacak düzenleme ile tam zamanlı çalışanların temel hakları güvence altına alınacak ve hiçbir hak kaybı yaşanmayacak. İş Kanunu’ndaki “emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz” hükmüne aykırı uygulamalar son bulacak. Bu sayede esnek çalışanların da tam zamanlı çalışanlarla eşit şartlarda hakları olacak. Yeni düzenlemelerle birlikte; esnek ve hibrit çalışanların sosyal hakları güçlenecek, uzaktan çalışanların iş kazası ve meslek hastalıkları durumu netleşecek, moto kuryelerin sigorta durumu belirginleşecek, kadın çalışanlara özel teşvikler getirilecek ve esnek çalışma modeli yasal güvence altına alınacak. Çalışma hayatında devrim niteliğinde değişikliklere neden olacak bu düzenlemelerin yakın zamanda yasalaşması bekleniyor.